dr. cem çetin

gün görmüş eyyam geçirmiş üstatlardan birinin güzel bir sözü vardı günlüğüm: “en iyi rapor yazılmamış olandır” .. şimdi sen bunu felsefi bir bağlamda ele almaya kalkabilirsin tabii.. hemen aklına “evet, daha iyi, iyinin düşmanıdır; o halde ne kadar iyi yazarsak yazalım en iyi rapora ulaştık diyemeyiz, dolayısıyla da her yazılan bir öncekinden daha iyidir” falan gibi fantastik düşünceler gelebilir.. ancak ne yazık ki üstadın söylediği bu değildi..  üstat, pratik bir hususa işaret ediyordu bu sözüyle.. bilmeden ve adını vermeden yalın denetimden dem vuruyordu.. yaaanii diyordu ki rapor yazmak, bulgu sayısını arttırmak gibi bir amacı olmamalı denetçinin.. ve hatta m ümkünse rapor hiç ete kemiğe bürünmemeli .. o nasıl olacak dersen: hataları bulup, yazmadan yaptıracaksın, böylece hem zamandan kazanacan hem de izleme vb prosedürlerden beri olabilecen.. haa tabii burada denetçiye çok iş düşer.. irili ufaklı onlarca bulgu yazmak, sonra da çekip gitmek kolayken; tespitleri sıcağı sıcağına ...

Sevgili günlük, yapay zekânın denetim dünyasına entegrasyonu, mesleğimizi kökten dönüştürüyor diyebilirim. Artık "hiper denetçi" olarak, veri ve belge yığınları arasında kaybolmak yerine,  algoritmik adaletin kılavuzları (ne ifade bea) konumuna yükseliyoruz. Bu yeni çağda denetim çantamız dijitalleşmekle birlikte ağırlaşıyor; çünkü içine yalnızca geleneksel kontrol listeleri değil,  etik rehbereleri, kod dedektörleri ve "gün ışığında yönetim" (İl Han Özay Hoca rahmet istedi) rehberleri  yerleştiriyoruz. Denetimin Yeni Silahları Kod Dedektörü:  Bunlar kısaca yapay zekâ modellerinin karar ağaçlarını deşifre eden araçlar. "Bu algoritma neden reddedildi?" sorusuna cevap arayan adeta dijital bir adalet terazisi. Etik Rehberleri:  Veri setlerindeki önyargıları tespit eden yol göstericiler, bir diğer ifadeyle insan hakları odaklı denetim protokolleri. Gün Işığında Yönetim Rehberleri:  Kurumların karanlık köşelerine ışık tutan, yapay zekânın bile erişemediği ...

İrade eğitimi ile ilgili sorunlarım olduğunu düşündüğümden Jules Payot’tan İrade Eğitimi adlı kitabını okudum.. 1893 Fransasını dikkate alarak, bir eğitimci tarafından yazılmış bu kitap aradan geçen onca zamana rağmen günümüze ışık tutuyor. Ayrıca bazı tespitleri ve dahi önerileri Payottan bağımsız olarak kitabı okumadan yapmış olduğumdan dolayı sevindirik olduğumu da söylemeliyim. Zaman zaman çoğumuz “iradem zayıf” deriz. İşleri yarım bırakır, hedeflerimizi erteler, içimizdeki atalete teslim oluruz. Fransız düşünür Jules Payot, klasikleşmiş eseri İrade Eğitimi ile bu zayıflığın nedenlerine iniyor ve çözüm yolları sunuyor. Kitap, her şeyden önce iradeyi bir karakter meselesi olarak ele alıyor. Bu arada kitabın pek çok yayınevi tarafından yayımlanmış baskısı olmakla birlikte ben Türkiye İş Bankası Yayınları tarafından 2023 yılında  (Ali Berktayın çevirisi ile) yayımlanan 6. baskısını okudum.  İrade Doğuştan Gelmez, Kazanılır Payot’ya göre irade, doğumla birlikte g...

Geçenlerde bir toplantıda yönetici arkadaşın biri, masanın üzerine yığılmış "bizim bulgulara ilişkin" evrak yığınını gösterip "Hocam, bunların hepsine cevap yazmak zorunda mıyız?" diye sordu. O an içimden şu geçti:   "Yok canım, sadece en sevdiklerinizi yazın, diğerlerine üzülürüm ben!"   😅 Ama sonra düşündüm: Biz iç denetçiler olarak evrak, rapor ve belge konusunda biraz...  "tutucu"  sayılırız. "Yazmayalım" cümlesini duyunca göz bebeklerimiz büyür, "Kayıt dışı mı?" diye içimiz ürperir. Halbuki karşımızdakilerin bakışlarındaki o masum ifadeyi görüyoruz:  "Hocam, bu kadar da olmaz!" İç Denetçi ↔ Çalışan Diyaloğu (Klasik): Çalışan:  "Bu işlemi sözlü halledebilir miyiz?" İç Denetçi:   "Tabii, halledelim... (Not defterini çıkarır) Sözlü olarak ne konuştuğumuzu da yazalım mı?" Veya: Yönetici:  "Bu kadar detaylı tutmasak?" İç Denetçi (gülümseyerek):   "Peki, sadece 'bir şeyler oldu...

Henüz kapıdan içeri girmiştim ki gözlerim kamaştı. Katılımcılar adeta teknoloji fuarına gelir gibi gelmişti. iPhone 15 Pro Max, Samsung Fold serileri, ultra yüksek çözünürlüklü tabletler... Hatta biri üç telefonla gelmişti, biri kişisel, biri iş için, diğeri... sanırım sürdürülebilirlik için. . O an anladım: Gezegenin bizden istediği şey muhtemelen “daha yeni bir işlemci gücü” olmalıydı. Ben hâlâ 3 yıl önce aldığım, pili %78'e düşmüş telefonumla sessizce kenara çekildim. Teknolojik olarak geride kalmış ama vicdani olarak çok öndeydim belki de. Ya da sadece fakirdim, bilemedim.😛 Daha Yeni = Daha Çevreci (!) Yanıma oturan şık giyimli beyefendi, hemen yeni aldığı kulaklıkları tanıttı. "Geçen yılkinden çok daha çevreci," dedi. Sustum. Gülümsedim. Ama merak ettim: — Peki eski kulaklık ne oldu? — Onu attım. Bu daha sürdürülebilir. Beynimin içinde küçük bir ironi alarmı çalmaya başladı.  Nası yaaa? “Atmak” ve “sürdürülebilirlik” kelimeleri cümle içinde bu kadar uyumlu olmama...

Eski Türklerin dinî inançları, merakımı celbeden ve merak uyandıran bir konu olduğundan İbrahim Kafesoğlu’nun   "Eski Türk Dini"   adlı eserini okudum. hocadan daha evvel de rusya tarihini okumuş ve müsteftit olmuştum. Kitap konu hakkında önyargıları kıran ve bilimsel verilerle Türklerin İslam öncesi inanç sistemini anlatan temel kaynaklardan biri. Kitaptan dikkat çeken bazı başlıklara aşağıda değindim (cümle sonundaki sayılar, sayfa numarasıdır).. 1. "Kurt Totem mi, Sembol mü?" Kurt, Türk mitolojisinde kutsal bir yere sahip olsa da, Kafesoğlu’na göre  totemcilikle karıştırılmamalı . (13) Totemcilikte anaerkil aile yapısı ve hayvana tapınma varken, Türklerde babaerkil sistem hâkimdi. Kurt, bozkırda gücü temsil eden bir semboldü; ona  tapınılmıyordu . (13-15) Onuncu yüzyılda Oğuzları anlatan İbn Fadlan’ın notlarında da totemizm izi yok. (19) 2. Şamanizm Türklere Özgü mü? Şamanizm, tüm dünyada (Amazon’dan Sibirya’ya) görülen evrensel bir pratik. (34) Buna karşılık Tür...