denetim günlükleri: iç denetçi kim için yazar?

bir zamanların moda şarkısı “aşk kaç beden giyer” kıvamında olacak ama yine de sormak istiyorum sevgili günlük: “iç denetçi kim için yazar?” yani bulgu iç denetçiye mi aittir yoksa kurumun/birimin/sürecin/faaliyetin/ denetlenenin/yönetimin midir?.. eğer bulgu iç denetçiye ait diyorsan orada ciddi problem var demektir.. keza belki sanat sanat için yapılabilir ancak iç denetim illa “toplum” için yapılmalıdır.. burada gözlemlenen ciddi sorun, birimlerin iç denetime bakışının çocuk eğlemek gibi durmasından neşet etmektedir.. yaaaani denetlenen aslında sizin bulgunuza çok da katılmamakla ya da bulgunun önlemi konusunda kalben bir mutmainlik duymamakla birlikte sırf sizi üzmemek/ya da yıldırımları üstüne çekmemek saikinden hareketle “he he tamam” moduna yatmaktadır.. somutlaştıracak olursak: “x sürecinin x1 x2 x3 alt süreçleri için ayrı ayrı 3 kişinin görevlendirilmesi” şeklindeki önerinize denetlenen “emredersiniz, efendi hazretleri ne güzel buyurmuşsunuz” şeklinde bir yaklaşım sergilemek suretiyle gayet olumlu bir cevap verebilir.. bununla da yetinmeyip alt süreçler için 3 kişiyi görevlendirdik bile diyebilir.. gel gör ki gerçekte ne öyle bir görevlendirme vardır.. ne de seçilen 3 kişinin bu görevden haberi vardır.. (kağıt üzerinde mükemmel olgusu) ve bu durum ancak bir hile, suiistimal olduğunda ortaya çıkar.. ve öyle çok da implaid*likleyhood biçimselliği ile formülüze edilemez.. bulgu tahakkuk etmiştir artık ve risk gerçekleştirilmiştir.. oysa denetlenen bilmelidir ki bu bulguların sahibi kendidir.. ve öneriler denetçiyi baştan savmak için değil kendi süreçlerinin iyileşmesi içindir.. tabii bu bağlamdan (yani denetim algısı tuzağından) kurtulabilmek köklü bir zihniyet değişikliği gerektirmektedir.. denetlenen “bu bulgular madem benim iyiliğim için yazıldı; o halde yerine getirmeye gayret etmeliyim” 😆diyemedikten sonra yapılacak çok da bir şey yoktur.. ve maalesef bu tür idareler ancak risk gerçekleşip musibet başa geldikten sonra (örneğin yangın çıktıktan sonra, kalitesiz bir mal/hizmeti teslim aldıktan sonra) aydınlanma geçirebilirler ki bu durumda da artık koruyacak çok da bi şey kalmamıştır.. o saatten sonraki süreç sahiplerine söylenebilecek tek şey ise; 

“Servi gibi ümitler döndü birer iğdeye,

Geçti Bor'un pazarı, sur eşeği Nigde'ye!” 

şiirinden başkası olmayacaktır…