denetim günlükleri: başlangıç

evet sevgili günlük bugün seninlen denetim sürecini “konuşuk etmek” istiyorum.. bu konuyu belki biraz anlamsız olaraktan içdenden önce içdenden sonra şeklinde ele almak mümkün.. içdenle birlikte denetim raporlarına bir standart geldiği muhakkak.. ancak burada iç denetçiyi yoran sistemin fazla kırtasiyecilik gerektirmesi.. denetim başlatma modülünün faal kişisi başkandır (başkan kişisi zaten hep en faal ve en yalnız adamdır ki bu başka bir yazısı konusudur).. başkan ilk evvela denetim/danışmanlık seç bölümünden başlatacağı denetimi seçer.. bu arada bu bölüm oldukça dar bir görüntüye/arayüze sahiptir.. ve user friendly olduğu pek de söylenemez.. seçtiği denetime kapsam, amaç, yöntem (ve hatta özel not) girme görevi başkandadır.. bunlar öyle dile kolay gelmekle birlikte özellikle amaç bölümü oldukça kapsamlı ve belki de analitik bir ön çalışmayı iktiza eder.. kapsam nispeten kolaydır.. yöntem ise maalesef fazlasıyla basmakalıp geçiştirilir.. “amaç” yazarken adeta yeniden bir risk analizi yapılır, olası sorunlar tahminlenmeye çalışılır.. ve tüm bunlara göre amaç cümleleri yazılır.. aslında bu basit bir iş değildir ve büyük ölçüde sonucu da içinde barındırır.. yani başkanın aslında bir öngörüsü vardır.. bu öngörü de gayet tabii hissi kable'l vuku olmayıp derin analizlerle elde edilmiştir.. yoksa “kayıp kaçakların önlenmesi”, “terliksi hayvan koleksiyonunun geliştirilmesi” gibi bir amaç yazılamaz.. ayrıca amaçların mutlak doğrudan ya da dolaylı olarak iç kontrol zemininde kurgulanması, ona atıf yapması gerekir.. ve tabii ki -bir gazete manşeti kadar olmasa da- çarpıcı olmalıdır.. olmalıdır ki hem denetçinin hem de sonradan raporu okuyanın heyecanını canlı tutabilsin.. ilginin sürekliliğini sağlamanın bir diğer şartı cümlenin kısa olmasından geçer.. uzun yani yoğun bir amaç öbeği hem sağlıklı değildir hem de neyi ölçeceği belli değildir.. “tamamlanan laboratuvar inşaatının projeye uyumunu ve kullanıcı memnuniyetini” değerlendirmek tarzında bir amaç baştan sonra yanlıştır ve fazla sayıda amacın karşılanamama hadikapı söz konusudur.. bunun için başkanının amaç yazarken mutlaka iç denetçilerle oturup yazmak istediği amaçların sağlık derecesini ve mümkün olup olmayacağını konuşmalıdır.. rehberlerden alınan ısmarlama cümleleri amaç olarak kullanmak da, bizim denetim gerekliğimizle örtüşmeyeceğinden, hata verir.. yani başlatmak kolay değildir.. bir tık atmak gibi görünse de sistemde...