Sizden Yeterince Faydalanamıyorlar

Geçenlerde duayen bir iç denetim hocasıyla dertleştik, sevgili günlük… İç denetime gerçekten “lazım olan” biriydi. Kamuda – genel olarak – iç denetimden yeterince yararlanılmadığından dem vurdu. Yabancı ülkelerdeki uygulamalarla bizi mukayese etti… Neresinden baksan üzücüydü sonuç.

Ama bir cümlesi zihnime mıh gibi çakıldı:

“Sizden yeterince faydalanamıyorlar.”

Evet, özeti buydu kamudaki iç denetimin. Yeterince faydalanamıyorlardı. Ve neoklasik kurama göre “kıymet, fayda ile ölçülüyordu.” O hâlde… faydasızsak… (neyse, önermeyi tamamlamak istemiyorum.)

🤔 Peki “faydalanmayı biliyorlar mı?”

Hocanın yanından ayrılır ayrılmaz, bu soru dönmeye başladı kafamda: “İç denetimden faydalanmayı biliyorlar mı?”

Misal, ben bir üst yönetici olsam ne yapardım? Başkan Chambers’ın dediği gibi, iç denetçiye güvenilir bir danışman olarak bakardım. Bir dakikasının bile boşa geçmesine izin vermezdim.

Düşünsene… kamuda danışmanlık hizmetlerine ne harcamalar yapılıyor? Halbuki devlet, maaşlı ve kadrolu bir danışman zaten vermiş üst yöneticiye: İç denetim birimi! Ben olsam bu kaynağı sonuna kadar kullanırdım. Sorar, zorlardım. Her aşamada katkı beklerdim. Mesleki gelişimlerinde ısrarcı olurdum. Ve en önemlisi, “yasak savma kabilinden” programlarla vakit geçirilmesine izin vermezdim.

😂 “Bana gözükme de kime gözükürsen gözük”

Ülkemizde iç denetim–üst yönetici ilişkileri maalesef hâlâ tatminkâr değil. Hani Nasreddin Hoca fıkrası vardır ya… Evlenince karısı sormuş: “Hocam, kimlere gözükeyim, kimlere gözükmeyeyim?” Hoca da demiş:

“Bana gözükme de, kime gözükürsen gözük.”

O misal… Bir üst yöneticinin iç denetçilere “Evladım siz kurumu tanıtıyorsunuz, gezin dolaşın; fazla kafayı yormayın işle güçle” dediğini biliyorum. Yine bir başka yöneticinin “Mevzuatta danışmanlıktan bahsediliyor ama hiç bana danışmıyorlar, ne ayak bunlar?” diye bakanlık müsteşarını aradığını da duydum. Hatta “Siz kime bağlısınız aslen?” diye sormaktan kendini alamayanı bile tanıyorum.

🧩 19 yıl sonra hâlâ…

Meslek çıkalı 20 yıla yaklaştı. Ama hâlâ en temel meseleler çözülebilmiş değil. Yine de… benim hâlâ umudum var. Belki bir yerlerde, gelecekte, küçük ama mutlu bir iç denetim birimi vardır. Van Dyck kırmızısı onun rengidir… Çok uzun zamandır yalnız başına yuvarlanıp giden bu birimin yanına, şimdi biraz titanyum beyazı alıyorum… ince spatulayla…

#DenetimKültürü#Yönetişim#KamuİçDenetimi