denetim günlükleri: iç de denetim dış da denetim var biraz da sen denetle..

kafama takılan bugünkü husus iç denetim-dış denetim ilişkisi sevgili günlük.. şimdi yılların uygulamaları bir şeyler söylüyor aslında.. bir bakış açısına göre iki denetim türü birbirini destekler nitelikteyken öteki bakış açısına göre iç denetim adeta dış denetimin bir “casusu”.. genelde ikincisi üzerinde duruluyor.. bunda pejoratif anlamın çekiciliği kadar yanlış uygulamaların da payı var..😡 bu şöle oluyor.. dış denetimci müesseseye adı üstünde dışarıdan geliyor ve müesses nizam (bu tamlamayı çok havalı buluyorum; nasıl nizam?.. müesses nizam 😇😅) karşısında zamanı oldukça kısıtlı.. bunun için de işe iç denetim raporlarını talep ederek başlıyor.. ve iç denetim bulgularını bazen olduğu gibi kendi raporuna aktarma cihetine yöneliyor.. bu durum üst yöneticiyi şaşırtıyor tabii.. iç denetim raporunda gördüğü bir hususu hooopp bu kez dış denetim raporunda karşısında görüyor.. ve tabi kurumu ister istemez “koynumda yılan beslemişim” düzlemine sürüklüyor.. ve bu da iç denetim açısından en budayıcı faaliyetlerin başında geliyor.. zaman zaman da iki denetim birimi arasında amerikan filmlerinde rast geldiğimiz yerel polis-federaller muhabbeti peydah oluyor.. ve burada tahmin edileceği gibi yerel yetkililer federalleri pek de hayırla yad etmiyor.. iki denetim arasındaki ilişki ne olmalı, raporlardan yararlanma biçimi nasıl olmalı üzerinde pek kafa yoran yok.. standartlar da konuyu üstün körü geçmiş durumda.. netekim koordinasyon başlıklı standart “İç denetim birimi başkanı; aynı çalışmaların gereksiz yere tekrarlanmasını asgarîye indirmek ve işin kapsamını en uygun şekilde belirlemek amacıyla, dış denetim ile gerekli bilgileri paylaşmalı ve faaliyetleri koordineli şekilde sürdürmelidir.” şeklinde oldukça beylik ve sadra şifa olmayan bir mahiyette.. bunun yerine daha somut adımlar atılabilir.. keza iç kontrollerin sağlıklı değerlendirilmesi noktasında iç denetim dış denetim için adeta şifa niteliğinde.. iç kontrol sisteminin etkililiği ile örneklem toplam arasındaki ilişkinin –ve dolayısıyla denetim riskinin arasındaki ilişkinin- ehemmiyeti ise sanırım izahtan vareste.. bu bağlamda mesela dış denetimin iç denetim raporlarından yararlanma koşuları bir standartla açıkça belirlenebilir, iki denetim türünü birbirine yaklaştıracak ortak bir jargon geliştirilebilir, ortak bazı (yurtdışı dahil) etkinlikler düzenlenebilir.. yoksa yapılan çalışmalar havanda su dövmenin ötesine geçemeyecektir.. gerçi burada bile önemli olan suyun içine ne koyduğundur.. netekim havana tuz koyup dövdükten sonra komposto içmeyi anca hayal edebilirsin…